KURSY VIA FERRATA

sztuka pokonywania żelaznych perci,kursy podstawowe i zaawasowane

 
 
 
 
 
 

BEZPIECZNIE NA VIA FERRATACH

  TURYSTYKA FERRATOWA  |  ŻELAZNA PERĆ  |  ŻELAZNA DROGA  |  VIA FERRATY NA SŁOWACJI  |  VIA FERRATY W AUSTRII  |  KURSY I SZKOLENIA VIA FERRATOWE  |  SZTUKA PORUSZANIA SIĘ NA FERRATACH  | SPRZĘT FERRATOWY - LONŻE, BUTY, KASKI, UPRZĘŻE, SPRZĘT WSPINACZKOWY
 

1. Via Ferrata - żelazne percie, żelazne drogi

 Via ferraty, z roku na rok, stają się coraz bardziej popularną formą aktywności outdoorowej. Ich sukces, w dużej mierze, zawdzięczamy właśnie specyfice tej dyscypliny, a więc możliwości łączenia ze sobą wielu aktywności outdoorowych w jedną. Tymi aktywnościami, które na via ferratach dają się z taką łatwością powiązać, są: wspinaczka górska, wspinaczka skałkowa, górska turystyka kwalifikowana, czyli klasyczne piesze wycieczki, gdy do przejścia mamy np. dolinę Großes Höllental, w której to znajdziemy fantastyczne via ferraty Austrii.

Via ferraty, zwane inaczej „żelazną percią”, czy też „żelazną drogą” (tł. z j. włoskiego) to właśnie swoisty kompromis pomiędzy wspinaczką po trudnych, często pionowych ścianach skalnych o charakterystyce wspinaczkowej, a poruszaniem się po średnio trudnych szlakach górskich, wyposażonych w sieć sztucznych ułatwień.

Na "żelazne percie" można chodzić samemu, ze znajomymi, a nawet z całą rodziną. W zasadzie, nic nie stoi na przeszkodzie. Wystarczy mieć tylko zacięcie sportowe, ciekawość świata, i być otwartym na nowe wyzwania, na nowe miejsca. Tak, dzięki via ferratom nie musicie być wspinaczami, żeby poczuć ducha wielkiej wspinaczki górskiej i skalnej!

Jeżeli chcecie zdobyć dodatkową wiedzę i umiejętności, dające wam możliwość do samodzielnego poruszania się po trasach ubezpieczonych typu via ferrata (z j. niem. klettersteig), pragniecie zmierzyć się z ekspozycją i wysokością pod okiem doświadczonego instruktora, wreszcie, pragniecie przeżyć niesamowitą przygodę, która otworzy was na nowe możliwości, to kursy poruszania się po via ferratach będą dla was idealnym rozwiązaniem!

 

2. Czym jest Via Ferrata?

Via ferrata, najoględniej mówiąc, to „szlak turystyczny o charakterze wspinaczkowym, wyposażony dla celów autoasekuracji w linę stalową” i inne liczne ułatwienia. Via ferraty posiadają stalowe elementy ułatwiające przemieszczanie się po trudniejszych odcinkach, np. górskiego szlaku (klamry, stopnie, drabinki, łańcuchy, stalowa lina). Dzięki takim rozwiązaniom często trudny, przepaścisty teren, czy też eksponowana grań, stają się stosunkowo łatwe do pokonania.

Praktycznie, każda współczesna via ferrata wyposażona jest w stalową linę lub łańcuch, pełniące role poręczówek, do których wpinamy się lonżami do via ferrat. Dzięki takiemu rozwiązaniu zapewniamy sobie asekurację, a jednocześnie nie musimy posiadać specjalistycznej wiedzy wspinaczkowej. Żeby jednak nie zostać posądzonym o bagatelizowanie zagrożeń na via ferratach, do poruszania się po żelaznych perciach zaleca się opanowanie podstawowych zagadnień około wspinaczkowych, a więc zagadnień dotyczących np. asekuracji z liną, radzenia sobie w sytuacjach awaryjnych na via ferratach, logistyki i planowania wycieczek górskich, czy też wyboru takich ferrat i ich trudności, żeby nie zrobić sobie krzywdy.

Pamiętajmy, poruszanie się po via ferratach nie jest wspinaczką skalną, chociaż na pierwszy rzut oka może to tak wyglądać. Turystyka ferratowa to specyficzny typ turystyki kwalifikowanej. A celem turystyki kwalifikowanej jest najwyższa forma specjalizacji turystycznej, a więc jej uprawianie wymaga "przygotowania psychofizycznego, zahartowania na trudy", zacięcia sportowego, zamiłowania do aktywnych, często męczących wycieczek górskich i posiadania umiejętności posługiwania się podstawowym sprzętem turystycznym, np. lonżą do via ferrat, uprzężą wspinaczkową, czy też liną wspinaczkową wykorzystywaną do asekuracji.

Celem nadrzędnym przy wytyczaniu żelaznych perci jest "uczynić dostępnymi miejsca niedostępne", a więc umożliwić jak najszerszej grupie ludzi wejście np. na trudno dostępne alpejskie szczyty, czy też pokonanie wysokich, skalnych ścian, urwisk, które bez sztucznych ułatwień byłyby możliwe do zdobycia wyłącznie drogami wspinaczkowymi. Nie zawsze tak było i jeżeli jesteście ciekawi, jak ewoluowały via ferraty, jakie było ich pierwotne zastosowanie, to zapraszam za jakiś czas do przeczytania artykułu o historii Via Ferrat blogu szkoły.

 

3. Skala trudności na via ferratach

Poruszanie się po via ferratach obarczone jest ryzykiem. Bez względu na to, jakie środki zapobiegawcze podejmiemy, musimy zdawać sobie sprawę, że gdy poruszamy się w terenie eksponowanym (góry, skały), ryzyko wypadku zawsze będzie istniało.

Najczęstszą przyczyną kłopotów, z jakimi stykamy się na żelaznych perciach, jest wybór zbyt wysokich trudności względem naszych umiejętności fizycznych, i względem naszej odporności psychicznej – bo ciało tyle może, na ile pozwoli mu głowa! Dlatego wybierając się na ferraty mierz zamiary na siły, a więc poznaj swoje ograniczenia, kondycję, umiejętności posługiwania się sprzętem, i co ważne, ostrożnie dobieraj skalę trudności ferrat.

Żelazne drogi, podobnie jak linie wspinaczkowe, posiadają własną skalę trudności. I chodź nie jest ona jeszcze ujednolicona, daje się łatwo zauważyć, że najpopularniejszą skalą w Europie jest właśnie skala austriacka, oznaczana literami od A do G, gdzie:

A to ferrata łatwa, idealna dla początkujących i dla rodzin; B ferrata nieco trudna, poprowadzona w eksponowanym terenie, ale wciąż w zasięgu większości ludzi; C ferrata trudna, wyposażona czasami w drabinki w pionowym terenie i klamry, oraz wymagająca ogólnej sprawności (wciąż większość osób da sobie radę, włącznie z rodzinami); D ferrata trudna, i tu mile widziane jest podstawowe doświadczenie wspinaczkowe. Osoby bez doświadczenia mogą potrzebować dodatkowej asekuracji liną; E ferrata skrajnie trudna, przeznaczona dla osób z dużym doświadczeniem wspinaczkowym; F ferrata ekstremalnie trudna, wymagająca bardzo dobrej kondycji fizycznej i psychicznej, bardzo dobrych technik wspinaczkowych i linowych. Poziom ekspert.

4. Zestaw na via ferraty - sprzęt wspinaczkowy

Współczesne via ferraty na naszych oczach stają się odrębną aktywnością sportową i turystyczną, dlatego od pewnego czasu wyposażane są w kompletną asekurację (ferraty najłatwiejsze dla osób początkujących). Na takie ferraty, o trudnościach od A do C często zabiera się minimalną ilość sprzętu, a więc: lonże do via ferrat, kaski, uprzęże, karabinki HMS lub karabinki do via ferrat z taśmą (do tzw. lonży odpoczynkowej). W przeciwieństwie do wspinaczki, gdzie asekurację zakłada się samemu, na takich ferratach mamy gotowy wzorzec bezpieczeństwa, a więc idziemy zgodnie z tym, co zaproponowali budowniczy via ferraty (zazwyczaj tak bezpiecznie, jak to możliwe).

Są jednak ferraty czysto sportowe, umyślnie prowadzone najtrudniejszymi odcinkami, często poza logiczną linią rozwiązującą wysoką ścianę (świadomie klucząca po najtrudniejszych odcinkach), i wtedy na takich ferratach spotykamy trudności wymagające zaawansowanych technik wspinaczkowych, w tym m.in. technik asekuracji i autoratownictwa na via ferratach. W takich sytuacjach podstawowy set ferratowy okazuje się niewystarczający.

Zestaw podstawowy na via ferraty to: lonża na via ferraty (wyłącznie z absorberem energii upadku), kask wspinaczkowy, uprząż (pełna, biodrowa regulowana, lub dedykowana pod via ferraty), rękawiczki na via ferraty (skórzane pełne, lub z obciętymi końcówkami) i buty np. podejściowe (średnio twarde, odporne na skręcanie).

Z kolei, zestaw na bardzo trudne via ferraty zawiera w sobie zestaw podstawowy, oraz zestaw zaawansowany, czyli m.in. komplet sprzętu do asekuracji. Są to: lina wspinaczkowa (dedykowana do wspinaczki, lub do tzw. turystyki górskiej, kwalifikowanej); karabinki HMS, karabinki niezakręcane, ekspresy wspinaczkowe (m.in. do zakładania stanowisk, punktów przelotowych itp.); pętle wspinaczkowe (tzw. taśmy, jako element do asekuracji, do zakładania punktów przelotowych itp.); repsznury, liny i linki pomocnicze (stosowane m.in. w autoratownictwie, do awaryjnych operacji), oraz bloczki (z blokadą lub bez, m.in. do zaawansowanych technik ratowniczych) i inne urządzenia pochodne do zaciskania się i blokowania na linach wspinaczkowych.

Przeczytaj cały tekst o sprzęcie na via ferraty!

5. Dla kogo są kursy via ferrata? Czy faktycznie dam radę?

Należy to sobie powiedzieć wprost, via ferraty wytyczane są niemal dla każdego! Właśnie z uwagi na ten fakt, a więc rosnącą popularność tego typu turystyki kwalifikowanej, współczesne żelazne percie wyposażone są w bogaty system sztucznych ułatwień, które sprawiają, że każdy średnio sprawny człowiek jest wstanie płynnie poruszać się po ferratach o skali trudności od A do C (o skalach trudności przeczytasz kilka wyżej).

Należy jednak pamiętać, że na via ferratach poruszamy się w terenie eksponowanym o charakterystyce wspinaczkowej, dlatego bardzo silny lęk wysokości i przestrzeni może być dla was pewną przeszkodą. Z wieloletniej praktyki wynika, że większość uczestników kursów dość szybko oswaja się z ekspozycją i napotkanymi trudnościami, i po krótkim „dotarciu” płynnie i bez większych problemów porusza się w takim terenie. Poza tym, pamiętajcie, na takim kursie zawsze macie profesjonalną opiekę instruktora wspinaczki (instruktora via ferrat), który, gdy zajdzie taka potrzeba, użyje wszystkich dostępnych środków, żebyście mogli bezpiecznie pokonać najtrudniejsze fragmenty żelaznej drogi. Czy faktycznie dacie radę? Odpowiedź brzmi: tak!

6. Z dziećmi na Via Ferraty

Via ferraty to wspaniała przygoda i nie dziwi nas, że aktywni rodzice myślą o zabieraniu swoich pociech na żelazne drogi. Postawa godna pochwały, ale nie wolno zapominać, że współczesne lonże do via ferrat produkuje się w oparciu o normy, które jasno określają zakres pracy lonży z absorberem.

Wartości graniczne dla minimalnego i maksymalnego obciążenia są jasne: 40 – 120 kg. Oznacza to, że osoby lżejsze niż 40 kg muszą być asekurowane liną i to samo dotyczy się osób ważących ponad 120 kg. W takich przypadkach asekuracja liną nie jest już opcją, ale bezwzględnym wymogiem. Jeżeli interesuje was przeszkolenie się z zakresu podstaw asekuracji na via feratach to zapraszamy do kontaktu. Więcej informacji o poruszaniu się z dziećmi na via ferratach przeczytacie w artykule pt. "Z dziećmi na via ferraty".

7. Czego was nauczymy na kursach via ferraty?

"W konfrontacji strumienia ze skałą, strumień zawsze wygrywa – nie przez swoją siłę, ale przez wytrwałość". A ten, kto twierdzi, że poznał już wszystko, jest w błędzie, ponieważ im więcej się uczymy, im więcej odkrywamy, tym łatwiej dostrzegamy niezliczoną ilość ludzkich doświadczeń. Czy jesteśmy wstanie to wszystko ogarnąć? Nie wydaje nam się, ale na pewno warto próbować! Dlatego w naszym procesie edukacyjnym kładziemy szczególny nacisk na ugruntowaną wiedzę praktyczną, a nabyć ją można tylko cierpliwie ucząc się od innych i wytrwale ćwicząc.

W zależności od typu kursu, a więc czy będzie to jednodniowe ABC via ferrat np. na Słowacji, czy też kilkudniowy, zaawansowany kurs Via Ferraty - Rax w Austrii, będziemy poruszać szereg zagadnień. Oczywiście, ich ilość i zakres tematyczny zależny jest od tego, czy będziemy mieć do czynienia z jednodniowym, czy też kilkudniowym kursem (podstawowy i zaawansowany).

W trakcie szkoleń pojawią się m.in. następujące tematy:

ogólnogórskie i ogólnowspinaczkowe wprowadzenie, podczas którego porozmawiamy o sprzęcie i jego prawidłowym wykorzystaniu; podstawowe zasady poruszania się po via ferratach, możliwe błędy i jak sobie z nimi radzić; ferratowe stopnie trudności i jak dobrać drogę pod nasze umiejętności (czytanie schematów dróg, identyfikacja zagrożeń obiektywnych, logistyka wyjścia w góry, metoda odliczania wstecz itd.); techniki asekuracji i wykorzystanie podstawowego sprzętu wspinaczkowego; sytuacje awaryjne (autoratownictwo) i jak sobie z nimi radzić (np. co zrobić, gdy rozerwiemy lonżę, w jaki sposób podchodzić na linie, jak dokonać awaryjnego zjazdu na linie, a więc podstawy autoratownictwa).

Szczegółowy program kursu, zakres tematyczny, oraz przewidywany czas szkolenia jest różny, w zależności od typu wybranego przez was kursu. Więcej informacji znajdziecie pod ABC Via Ferrat i Via Ferraty - Rax w Austrii.

8. Czy na czas kursu muszę mieć swój sprzęt?

Na wszystkich kursach z poruszania się po via ferratach wyposażeni jesteśmy w podstawowy zestaw do via ferrat, a także podstawowy zestaw sprzętu wspinaczkowego (tzw. szpej).

Sprzęt wspinaczkowy, mimo, że używany jest raczej rzadko (z wyjątkiem ekstremalnych via ferrat, wymagających ciągłych i zaawansowanych technik asekuracyjnych) zawsze powinien być na wyposażeniu turysty ferratowego. Dlatego kładziemy szczególny nacisk, żeby każdy szkolący się kursant nabył podstawowe umiejętności posługiwania się takim zestawem. Oczywiście, wszystko w myśl nieśmiertelnej zasady "przezorny zawsze ubezpieczony", albo przezorny zawsze zabezpieczony!

Sprzęt do via ferrat zapewnia szkoła i wliczony jest w cenę kursu. Nie mniej, osoby posiadające swoje wyposażenie mogą z niego korzystać podczas kursu. Warunek, jaki musi być spełniony, to konieczność przeprowadzenia kontroli tego sprzętu przez uprawnione do tego osoby (przed kursem, ale nie w dniu kursu).

 

Wybierz kurs dla siebie

Kursy podstawowe i zaawansowane